İsrail’in Gazze’deki katliamını önlemek için diplomasiyi en etkin kullanan ülkelerden biri olan Türkiye, İslam İşbirliği Teşkilatı Liderler Zirvesi’ne de damgasını vurdu. İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği ilk kez ‘ortak’ bir metin imzaladı ve ilk kez kınamanın ötesinde bir ‘eylem planı’ içeren tanımlar ve yol haritası içeren bir ortak metin ortaya çıktı.
* Filistinlilerin ev ve tarlalarına el koyan İsrailliler için ‘yerleşimci’ yerine ‘terörist’ tabiri kullanıldı.
* Bu ‘yerleşimci’ örgütlerinin uluslararası terör listelerine alınması yönünde davet yapıldı.
* İsrail’in sivillere saldırıp onları göçe zorlaması ‘savaş suçu’ olarak tanımlandı.
* İsrailli yetkililerin ‘tehdit’ olarak ima ettiği nükleer silah soruşturması dünya gündemine taşındı.
* İsrail’in savaş suçlarının araştırılması için Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne çağrı yapıldı.
* Ancak bu yeterli değildi; delillerin toplanması ve raporlanması için bir mekanizma ve takvim oluşturuldu.
* Ayrıca insanlığa karşı suç teşkil eden tüm eylemlerin dünya halklarına duyurulması için bir sosyal medya birimi kurulmasına karar verildi.
* İnsani yardım için İsrail ablukasını ‘kırmak’ gibi operasyonel bir ifade kullanıldı.
TARİHİ BİLDİRİME TÜRKİYE’NİN ETKİSİ
Türkmedya Ankara Temsilcisi Melik Yiğitel, “Riyad’daki muhteşem tepeyi takip ettim. Gözlemlerimden, bildiri metninden ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözlerinden şu tablo çok net bir şekilde ortaya çıkıyor: İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği’nin ortak zirvesi ve tarihi sözlerin baş aktörü” Bildiri metninde Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Cumhurbaşkanı Erdoğan yer alıyor. “Erdoğan’ın uzun süredir devam eden lider diplomasisi ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın zirve öncesi trafiği bu sonucu sağladı. Fidan iki gün önce Riyad’a geldi ve tüm üye ülke takımlarıyla görüştü.”söz konusu.
Toplantılar sırasında İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği üyeleri “Ortak zirve yaparak ‘birlik’ mesajı verelim. Ortak deklarasyonla bunu güçlendirelim.” “Ancak deklarasyonda kınamanın ötesine geçmezsek gücümüz inandırıcılığını kaybeder…” Başlıkta iki önemli mesaj verildiğini belirten Yiğitel, “Deklarasyonda Türkiye’nin önerisi niteliğinde birçok madde yer aldı. Bu nedenle Erdoğan, bazı ülkelerin “Bunlardan bazıları yapılmıyorsa neden yazıyoruz?” dediğini hatırlatıyor. Türkiye ise bu ülkelere “Yazalım ki, yapılmasına zemin olsun. Eğer bir şeyler yapmak isteyen bir ülke varsa bu metin bir referans noktası olsun” diyerek bunu kabul etmelerini sağladı.
